9 czerwca 2017 roku odbył się pierwszy Rajd Szaroty bliżej Tatr. Do uczestnictwa zaproszone zostały szkoły z powiatów nowotarskiego i tatrzańskiego, bowiem na tym terenie działał oddział Szaroty.

Na rajd stawili się uczniowie ze szkół: Podstawowej w Morawczynie, Gimnazjów z Bukowiny Tatrzańskiej, nr 2 z Cichego, Dzianisza Górnego, Gliczarowa Górnego, nr 1 w Krempachach, Nowego Bystrego, Poronina, Starego Bystrego, nr 2 z Zakopanego, im. Balzera w Zakopanem, Załucznego, Zębu i ze szkół średnich - Prywatne Liceum Nowy Targ, LO im. Balzera Zakopane, Zespół Szkół Hotelarskich w Zakopanem. W sumie wraz z opiekunami przybyło 353 uczniów i 37 zaproszonych gości pośród, których byli także członkowie rodzin „Szarotowców” oraz byli żołnierze komandosi. Po drodze dołączyły kolejne osoby i na zakończenie maszerowano w ponad 400 osobowym składzie. Najmłodszym uczestnikiem rajdu był czteromiesięczny Franek, a najstarszym Józef Pitoń mający osiemdziesiąt pięć lat, który przeszedł całą ponad dwunastokilometrową trasę.

Start odbył się przed budynkiem „Palace” Katowni Podhala w Zakopanem, gdzie zebranych powitał zastępca wójta gminy Poronin Andrzej Buńda, a następnie wraz z przedstawicielami rodzin złożył wiązankę i znicz pod tablicą Muzeum „Palace”. Następnie Roksana Szczypta-Szczęch z krakowskiego IPN-u przedstawiła zarys historyczny II Wojny Światowej i jej przebieg na Podhalu. Z Muzeum „Palace” głos zabrała Ewa Czamańska, która zaprezentowała krótką historię siedziby zakopiańskiego gestapo i represji na podhalańskiej ludności. Życiorys Wojciecha Duszy „Szaroty” oraz jego ludzi, którzy byli więzieni w „Palace” przedstawił Zbigniew Sikora, autor książki o Wojciechu Duszy „Szarocie” „Krwawy Ślad Nieznani Bohaterowie Podhala”.Następnie wszyscy udali się na cmentarz przy ul. Nowotarskiej. Znajduje się tam pomnik i zbiorowa mogiła pomordowanych przez zakopiańskie Gestapo. Następnym punktem była Gubałówka gdzie pod pomnikiem „Polonia Restituta” Józef Pitoń, znany regionalista i taternik, opowiedział o wojennych i dzisiejszych czasach. Kolejnym punktem rajdu było Nowe Bystre – Słodyczki i pomnik rozstrzelanych nowobystrzan. Dalej przemaszerowano do Nowego Bystrego na Maciuźnię pod kolejny pomnik rozstrzelanych, gdzie był dłuższy postój, podczas którego Zbigniew Sikora przedstawił historię pacyfikacji podhalańskich miejscowości związanych z Szarotą. Zaproszony gość Andrzej Kisiel weteran wojskowej jednostki GROM w swojej opowieści porównał walki polskich partyzantów podczas II Wojny Światowej do czasów współczesnych i rangi polskich żołnierzy w świecie. Następnie w ciszy wysłuchano wszystkich dziewięćdziesięciu sześciu nazwisk osób zabitych za działalność i współpracę z oddziałem „Szaroty”. Ksiądz Krzysztof Matuszyk proboszcz Parafii Nowe Bystre wspólnie z uczestnikami rajdu odmówił modlitwę za wymienione ofiary niemieckich represji a następie wygłosił patriotyczne kazanie. Ostatnim punktem rajdu była remiza OSP w Nowem Bystrem gdzie znajduje się tablica upamiętniająca Alojzego Polaka, żołnierza z oddziału „Szaroty”, który po torturach w „Palace” został rozstrzelany 1 listopada 1943 roku na cmentarzu przy ul. Nowotarskiej w Zakopanem. Tutaj podobnie jak na wszystkich punktach w imieniu uczestników rajdu rodziny złożyły wiązanki i znicze. Na zakończenie Andrzej Buńda odczytał list od wójta gminy Poronin Bronisława Stocha, po czym wszyscy otrzymali książki ufundowane przez Instytut pamięci Narodowej w Krakowie. Zmęczeni długą trasą uczestnicy posilili się wojskową grochówką.

Dziękujemy uczestnikom za udział w rajdzie i wspólne poznawanie historii II Wojny Światowej na Podhalu. III Rajd „Szaroty” zorganizowaliśmy wspólnie z gminą Poronin, Zespołem Szkół w Nowem Bystrem oraz OSP Nowe Bystre, którym bardzo dziękuję za zaangażowanie. Honorowy patronat nad rajdem objęli: IPN, TOPR, TPN. Dziękujemy wszystkim służbom zabezpieczającym rajd: Policji, TOPR-owi i druhom OSP Nowe Bystre. Składamy serdeczne podziękowania za bezinteresowną pomoc, życzliwość i wsparcie III Rajdu sponsorom: PKL - grupa Gubałówka, Stacja Narciarska Kotelnica Białczańska, Stacja Narciarska Harenda, Zakłady Przemysłu Cukierniczego SKAWA S.A., Restauracja Gubałówka, Marzanna i Ryszard Bubkowie – Zakopane, Małgorzata i Wojciech Wojasowie – WOJAS FOTO, Leszek Wawrzyniak - fotograf, Stanisława i Jan Styrczulowie – Sklep Spożywczy w Ratułowie, Monika i Łukasz Styrczulowie - Zakład Kamieniarski Ratułów, Renata i Franciszek Styrczulowie – Nowe Bystre, Zbigniew Staszel – Nowe Bystre, Czesława Szaflarska – Bustryk Jarosze, Stanisław Bobak– TATROPOL Ząb. Dziękujemy IPN z Krakowa, który ufundował cenne publikacje dla wszystkich uczestników rajdu. Słowa wdzięczności kieruję do muzykantów przygrywających przy pomniku na Maciuźni oraz do wszystkich osób, które pomogły w organizacji I Rajdu. Do zobaczenia na następnych partyzanckich szlakach oddziału Wojciecha Duszy „Szaroty” - mówi Zbigniew Sikora.

Źródło: I Rajd szlakami „Szaroty” odbył się pod patronatem medialnym gazety Góral Info.

Fot. Katarzyna Sternik, Andrzej Kubatek, Leszek Wawrzyniak, Łukasz Nodzyński

  • 01-rajd_001
  • 02-rajd_002
  • 03-rajd_003
  • 04-rajd_004
  • 05-rajd_005
  • 06-rajd_006
  • 07-rajd_007
  • 08-rajd_008
  • 09-rajd_009
  • 10-rajd_010
  • 11-rajd_011
  • 12-rajd_012
  • 13-rajd_013
  • 14-rajd_014
  • 15-rajd_015
  • 16-rajd_016
  • 17-rajd_017
  • 18-rajd_018
  • 19-rajd_019
  • 20-rajd_020
  • 21-rajd_021
  • 22-rajd_022
  • 23-rajd_023
  • 24-rajd_024
  • 25-rajd_025
  • 26-rajd_026
  • 27-rajd_027
  • 28-rajd_028
  • 29-rajd_029
  • 30-rajd_030
  • 31-rajd_031
  • 32-rajd_032
  • 33-rajd_033
  • 34-rajd_034
  • 35-rajd_035
  • 36-rajd_036
  • 37-rajd_037
  • 38-rajd_038
  • 39-rajd_039
  • 40-rajd_040
  • 41-rajd_041
  • 42-rajd_042
  • 43-rajd_043
  • 44-rajd_044
  • 45-rajd_045
  • 46-rajd_046
  • 47-rajd_047
  • 48-rajd_048
  • 49-rajd_049
  • 50-rajd_050
  • 51-rajd_051
  • 52-rajd_052
  • 53-rajd_053
  • 54-rajd_054
  • 55-rajd_055
  • 56-rajd_056
  • 57-rajd_057
  • 58-rajd_058
  • 59-rajd_059
  • 60-rajd_060
  • 61-rajd_061
  • 62-rajd_062
  • 63-rajd_063
  • 64-rajd_064
  • 65-rajd_065
  • 66-rajd_066
  • 67-rajd_067
  • 68-rajd_069
  • 69-rajd_070
  • 70-rajd_071
  • 75-rajd_076
  • 76-rajd_077
  • 77-rajd_078
  • 78-rajd_079
  • 79-rajd_080
  • 80-rajd_081
  • 81-rajd_082
  • 82-rajd_083
  • 83-rajd_084
  • 84-rajd_085